Zahtev žena za kasnim abortusom – socijalni ili psihijatrijski problem?

Gordana Nikolić; Ljiljana Samardžić; Miroslav Krstić

doi:10.2298/3534

Gordana Nikolić Faculty of Medicine, University of Niš, Niš, Serbia
Ljiljana Samardžić Clinic for Mental Health, Clinical Center Niš, Niš, Serbia
Miroslav Krstić Clinic for Mental Health, Clinical Center Niš, Niš, Serbia

DOI: https://doi.org/10.2298/3534

Ključne reči: pregnancy, unplanned||, ||trudnoća, neželjena, abortion, legal||, ||abortus, legalni, criminal||, ilegalni, mental disorders||, ||psihički poremećaji, psychiatric status rating scales||, ||psihijatrijski status, testovi, demography||, ||demografija, social conditions||, ||socijalni faktori,

Sažetak

Uvod/Cilj. Arteficijelni abortus kod neželjene trudnoće nakon 12. gestacione nedelje (kasni abortus), zakonski je ograničen u Srbiji kao i u mnogim drugim zemljama. Na drugoj stani, neželjena trudnoća često je uzrok lične krize. Indikacije za zakonski dozvoljen kasni abortus na zahtev žene, podrazumeva samo teške psihijatrijske poremećaje. Cilj našeg rada bio je da uporedimo sociodemografske, psihološke karakteristike i navedene razloge za abortus kod dve grupe žena sa zahtevom za kasni abortus: grupe žena koje zadovoljavaju zakonom propisane psihijatrijske indikacije za kasni abortus i grupe žena koje ne zadovoljavaju ove indikacije. Cilj rada bio je i da utvrdimo prediktivnu vrednost navedenih parametara istraživanja za kasni abortus kao ishod neželjene trudnoće. Metode. Ukupno 62 gravidne žene sa zahtevom za kasni abortus podeljene su u dve grupe prema kriterijumu zadovoljenja zakonom propisanih psihijatrijskih indikacija za kasni abortus nakon psihijatrijske procene. Sociodemografski i psihološki parametri evidentirani su pomoću sociodemografskog upitnika i Symptom checklist-90-revised (SCL-90 R^®) skale kojom se procenjuje revidirana lista simptoma. Ishod neželjene trudnoće praćen je šest meseci od početne procene. Rezultati. Naše istraživanje pokazalo je da postoji statistički značajna razlika između grupa u odnosu na nivo obrazovanja, zadovoljstvo finansijskom situacijom, povišeni nivo anksioznosti i distresne reakcije. Nepovoljne socijalne okolnosti bile su glavni razlog zahteva za abortusom u obe ispitivane grupe i imale su prediktivni značaj za kasni abortus. Šestomesečno praćenje pokazalo je da se neželjena trudnoća u 2. trimestru završavala abortusom, uprkos zakonskom ograničenju. Zaključak. Gravidne žene sa psihijatrijskom indikacijom za kasni abortus imaju niži socioekonomski i obrazovni nivo u poređenju sa ženama koje ne zadovoljavaju ove indikacije, a koje imaju povišeniju anksioznost i distresne reakcije na neželjenu tudnoću. Potrebne su preciznije smernice psihijatrijskih indikacija za zakonski dozvoljen kasni abortus, koje bi uvažavale i socijalne okolnosti. Neophodno je preventivno delovanje u cilju sniženja rizika od ilegalnih kasnih abortusa.

Reference

Health Care Law and The law on abortion in health care insti-tutions. Official Gazette of RS 2005; 107 No 16/95; 101/2005. (Serbian)

Boland R. Second trimester abortion laws globally: actuality, trends and recommendations. Reprod Health Matters 2010; 18(36): 67−89.

The ICD-10 Classification for mental and behavioural disord-ers. Diagnostic criteria for research. Geneva: World Health Organization; 1993.

Sheehan VD, Lecrubier Y, Sheehan KH, Amorim P, Janavs J, Weiller E, et al. The Mini-International Neuropsychiatric Interview (M. I. N. I) The development and validation of a structured di-agnostic psychiatric interview for DSM IV and ICD 10. J Clin Psychiatry 1998; 59(Suppl 20): 22−33.

Barker-Collo SL. Culture and validity of the Symptom Check-list-90-Revised and Profile of Mood States in a New Zealand student sample. Cultur Divers Ethnic Minor Psychol 2003; 9(2): 185−96.

Upson K, Reed SD, Prager SW, Schiff MA. Factors associated with contraceptive nonuse among US women ages 35-44 years at risk of unwanted pregnancy. Contraception 2010; 81(5): 427−34.

Finer LB, Zolna MR. Unintended pregnancy in the United States: incidence and disparities, 2006. Contraception 2011; 84(5): 478−85.

Mujović-Zornić H. Reproductive rights: The current issue of late abortion. Stanovništvo 2009; 47(1): 49–67. (Serbian)

Medoff MH. Biased abortion counseling laws and abortion de-mand. Soc Sci J 2009; 46(4): 632−43.

Coleman PK, Coyle CT, Shuping M, Rue VM. Induced abortion and anxiety, mood, and substance abuse disorders: Isolating the effects of abortion in the national comorbidity survey. J Psychiatr Res 2009; 43(8): 770−6.

Steinberg JR, Russo NF. Abortion and anxiety: What's the rela-tionship. Soc Sci Med 2008; 67(2): 238−52.

Cook RJ, Ortega-Ortiz A, Romans S, Ross LE. Legal abortion for mental health indications. Int J Gynaecol Obstet 2006; 95(2): 185−90.

Coleman PK. Resolution of unwanted pregnancy during adoles-cence through abortion versus childbirth: individual and family predictors and psychological consequences. J Youth Adolesc 2006; 35: 903−11.

Goto A, Yasumura S, Reich MR, Fukao A. Factors associated with unintended pregnancy in Yamagata, Japan. Soc Sci Med 2002; 54(7): 1065−79.

Robotham S, Lee-Jones L, Kerridge T. Late Abortion: A research study of women undergoing abortion between 19 and 24 weeks gestation. London, UK: Marie Stopes International; 2005; 13(26): 163−4.

Ingham R, Lee E, Clements JS, Stone N. Reasons for second tri-mester abortions in England and Wales. Reprod Health Mat-ters 2008; 16(suppl 31): 18−29.

Coleman PK, Reardon DC, Rue V. State founded abortions abor-tus vs. deliveries: a comparison od outpatients mental health claims over four years. Am J Orthopsychiat 2002; 72: 141−52.

Finer LB, Frohwirth LF, Dauphinee LA, Singh S, Moore AM. Tim-ing of steps and reasons for delays in obtaining abortions in the United States. Contraception 2006; 74(4): 334−44.

Tenkku LE, Flick LH, Homan S, Loveland CA, Campbell C, Mcsweeney M. Psychiatric disorders among low-income women and unintended pregnancies. Womens Health Issues 2009; 19(5): 313−24.

Coleman PK, Reardon DC, Rue VM, Cougle J. State-funded abor-tions versus deliveries: a comparison of outpatient mental health claims over 4 years. Am J Orthopsychiatry 2002; 72(1): 141−52.

Hennelly M, Yi J, Batkis M, Chisolm MS. Termination of preg-nancy in two patients during psychiatric hospitalization for de-pressive symptoms and substance dependence. Psychosomat-ics 2011; 52(5): 482−5.

Mavroforou A, Koumantakis E, Michalodimitrakis E. Adolescence and abortion in Greece: women's profile and perceptions. J Pediatr Adolesc Gynecol 2004; 17(5): 321−6.

Coleman PK, Coyle TC, Shuping M, Rue MV. Induced abortion and anxiety, mood and substance abuse disorder: Isolating the effects of abortion in the national comorbidity survey. J Psy-chiatr Res 2009; 43(8): 770−6.